วาล์วลมไหลทางเดียว
1. วาล์วกันกลับ(Check valve)
เป็นวาล์วที่ยอมให้ลมไหลได้เพียงด้านเดียว
- เมื่อป้อนลมเข้ารู1 ลมจะดันให้วาล์วเปิด ลมจากรู1สามารถไหลไปยังรู2ได้(ชี้ที่ลูกศรด้านซ้าย)
- วาล์วจะไม่ยอมให้ลมไหลจากรู2ไปรู1 โดยสปริงงจะดันให้วาล์วปิด บ่าวาล์วไว้(ชี้ที่ลูกศรด้านขวา)
2. วาล์วกันกลับสองทาง (Shuttle valve)
บางครั้งเรียกวาล์วนี้ว่าลิ้นลมเดี่ยว ทางลอจิกเรียกว่า OR gate
- เมื่อป้อนสัญญาณลมที่รูE1หรือรูE2 ลมสามารถจะไหลไปยังรูAได้
(ชี้ที่ E1 หรือ E2)
- หรือถ้าป้อนสัญญาณทั้งE1และ E2ลมก็สามารถไหลผ่าน
ไปยังรูAได้
- วาล์วนี้จะใช้ในวงจรที่ต้องการให้มีจุดสตาร์ตหลายจุด
ตารางคุณสมบัติของวาล์วกันกลับสองทาง
| E1 |
E2 |
A |
| 0 |
0 |
0 |
| 1 |
0 |
1 |
| 0 |
1 |
1 |
| 1 |
1 |
1 |
0 = ไม่มีลม 1 = มีลม
การใช้วาล์วกันกลับสองทางในวงจรนิวแมติก
จากรูปเป็นวงจรที่ใช้บังคับกระบอกสูบทำงานสองทางจากแหล่งสัญญาณ
สองแหล่ง
-ถ้ากดวาล์ว 1.2 ก้านสูบก็จะเคลื่อนที่ออก
-ถ้ากดวาล์ว 1.4 ก้านสูบก็จะเคลื่อนที่ออกเช่นกัน
-หรือถ้ากดวาล์วทั้งสองตัวพร้อมกันก้านสูบก็จะเคลื่อนที่ออกเหมือนกัน
-ถ้าต้องการให้ก้านสูบเคลื่อนที่กลับก็กดวาล์ว 1.3 เพียงตัวเดียว
3. วาล์วความดันสองทาง(Two pressure valve)
วาล์วนี้บางครั้งเรียกว่าลิ้นลมคู่ ทางลอจิกเรียกว่า AND gate
- จากรูปเมื่อป้อนสัญญาณลมที่รูE1 ลมจะดันให้วาล์วเลื่อน
ไปทางขวามือ วาล์วจะเลื่อนไปปิดรูAไว้ ลมจะไม่สามารถผ่าน
ไปได้(เลื่อนเม้าท์ชี้ที่E1)
- เมื่อป้อนสัญญาณลมที่รูE2 ลมจะดันให้วาล์วเลื่อนไปทางซ้ายมือ
วาล์วจะเลื่อนไปปิดรูAไว้ ลมจะไม่สามารถผ่านไปได้(เลื่อนเม้าท์ชี้ที่E2)
- วาล์วนี้จะยอมให้ลมสัญญาณผ่านไปได้ก็ต่อเมื่อมีสัญญาณลม
ทั้งE1และ E2(เลื่อนเม้าท์ชี้ที่E1และE2)
ตารางคุณสมบัติของวาล์วความดันสองทาง
| E1 |
E2 |
A |
| 0 |
0 |
0 |
| 1 |
0 |
0 |
| 0 |
1 |
0 |
| 1 |
1 |
1 |
การใช้วาล์วความดันสองทางในวงจรนิวแมติก
จากรูปเป็นวงจรที่ใช้วาล์วความดันสองทางบังคับกระบอกสูบชนิดทำงาน
สองทาง โดยบังคับให้เคลื่อนที่ออกจากแหล่งสัญญาณสองแหล่ง
-ถ้าต้องการให้ก้านสูบเคลื่อนที่ออกจะต้องกดวาล์ว 1.2 และ 1.4
ก้านสูบจึงจะเคลื่อนที่ออกได้
-ถ้าต้องการให้เคลื่อนที่เข้า จะต้องปล่อยวาล์ว 1.2 และ 1.4 เสียก่อน
แล้วจึงกดวาล์ว 1.3 ก้านสูบจึงจะเคลื่อนที่เข้า
4. วาล์วทิ้งลมเร็ว (Quick exhaust valve)
วาล์วนี้ใช้สำหรับออกแบบวงจรนิวแมติกให้ก้านสูบเข้าเร็วกว่าปกติ
- ถ้าให้ลมเข้าที่รูP ลมจะดันให้วาล์วปิดรูR ลมจากรูPจะไหลผ่าน
ไปยังรูA (ใช้เม้าท์ชี้ที่ตัว P)
- เมื่อเอาลมออกจากรูP ลมจากรูAจะดันให้วาล์วปิดรูP ลมจากรูA
จะไหลระบายออกที่รูR (ใช้เม้าท์ชี้ที่ตัว A)
การใช้วาล์วทิ้งลมเร็วในวงจรนิวแมติก
-จากรูป เมื่อกดปุ่มกดของวาล์ว 3/2 ลมจะไหลผ่านไปยังรูลม1
ของวาล์วทิ้งลมเร็ว ลมจะดันให้วาล์วเลื่อนไปปิดรูลม 3 ไว้
ลูกสูบจะเคลื่อนที่ออกด้วยความเร็วปกติ (ชี้ที่1.1)
-แต่เมื่อปล่อยปุ่มกดสปริงจะดันให้ลูกสูบเคลื่อนที่กลับ การเคลื่อนที่
กลับของลูกสูบจะเร็วกว่าขณะเคลื่อนที่ออก เนื่องจากลมที่รูระบาย
จะดันให้วาล์วเลื่อนไปปิดรูลม 1 ลมสามารถระบายออกที่รูลม 3ได้เลย